Sitemap là gì? Tìm hiểu khái niệm cơ bản của Sitemap

Sitemap, hay còn gọi là bản đồ trang web, là một tài liệu quan trọng giúp công cụ tìm kiếm hiểu rõ cấu trúc và nội dung của một website. Nó giống như một bản đồ hướng dẫn, cho phép các bot của Google và các công cụ tìm kiếm khác dễ dàng thu thập dữ liệu và lập chỉ mục các trang trên website của bạn.

Giải Thích Đơn Giản Về Sitemap, So Sánh Với Bản Đồ Thông Thường

Hãy tưởng tượng bạn đang đi du lịch đến một thành phố mới. Bạn có hai lựa chọn:

  • Lựa chọn 1: Lang thang vô định, hy vọng tìm được những địa điểm thú vị.
  • Lựa chọn 2: Tham khảo bản đồ, lên kế hoạch trước cho chuyến đi, và dễ dàng tìm thấy những điểm đến mong muốn.

Tương tự như vậy, sitemap đóng vai trò như một bản đồ chi tiết cho công cụ tìm kiếm, giúp chúng “lên kế hoạch” thu thập dữ liệu và lập chỉ mục cho website của bạn một cách nhanh chóng và hiệu quả. Thay vì phải “lang thang” và có thể bỏ sót những trang quan trọng, công cụ tìm kiếm có thể dựa vào sitemap để tiếp cận mọi ngóc ngách trên website của bạn.

Vai Trò Của Sitemap Trong Việc Giúp Công Cụ Tìm Kiếm Hiểu Rõ Cấu Trúc Website

Để hiểu rõ hơn vai trò của sitemap, hãy cùng xem xét một số lợi ích to lớn mà nó mang lại cho website của bạn:

  • Cải thiện khả năng thu thập dữ liệu: Sitemap cung cấp cho công cụ tìm kiếm một danh sách đầy đủ các URL cần thu thập dữ liệu, bao gồm cả những trang ẩn sâu bên trong website mà chúng có thể bỏ sót.
  • Nâng cao khả năng lập chỉ mục: Sitemap giúp công cụ tìm kiếm hiểu rõ hơn về cấu trúc và nội dung của website, từ đó lập chỉ mục các trang một cách hiệu quả hơn, giúp website của bạn xuất hiện trong kết quả tìm kiếm cho các truy vấn liên quan.
  • Cập nhật thông tin thay đổi: Khi bạn cập nhật nội dung mới hoặc thêm trang mới vào website, sitemap sẽ thông báo cho công cụ tìm kiếm biết để chúng thu thập dữ liệu và cập nhật chỉ mục cho website của bạn.

Ví Dụ Minh Họa Dễ Hiểu Về Sitemap

Giả sử bạn có một website bán các sản phẩm thời trang với các danh mục sau:

  • Trang chủ
  • Áo
    • Áo sơ mi
    • Áo thun
  • Quần
    • Quần jean
    • Quần kaki
  • Giày dép
    • Giày thể thao
    • Giày da

Sitemap của bạn sẽ trông giống như một bản đồ chi tiết, liệt kê tất cả các trang này theo thứ tự logic, giúp công cụ tìm kiếm dễ dàng tìm thấy và lập chỉ mục cho từng trang:

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
  <url>
    <loc>https://www.example.com/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/ao/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/ao/ao-so-mi/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/ao/ao-thun/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/quan/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/quan/quan-jean/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/quan/quan-kaki/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/giay-dep/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/giay-dep/giay-the-thao/</loc>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/giay-dep/giay-da/</loc>
  </url>
</urlset>

Nhờ có sitemap, công cụ tìm kiếm có thể dễ dàng thu thập dữ liệu và lập chỉ mục cho tất cả các trang sản phẩm trên website của bạn, giúp khách hàng tiềm năng dễ dàng tìm thấy sản phẩm của bạn khi tìm kiếm trên Google.

Tại Sao Sitemap Lại Quan Trọng Đối Với SEO?

Sitemap đóng vai trò như một “kim chỉ nam” giúp công cụ tìm kiếm dễ dàng tiếp cận và hiểu rõ cấu trúc website của bạn, từ đó cải thiện đáng kể hiệu quả SEO. Dưới đây là những lý do khiến sitemap trở thành yếu tố không thể thiếu trong chiến lược SEO của bạn:

Giúp Công Cụ Tìm Kiếm Thu Thập Dữ Liệu Website Hiệu Quả Hơn

Tưởng tượng website của bạn như một mê cung rộng lớn, và công cụ tìm kiếm là những vị khách muốn khám phá từng ngóc ngách. Sitemap chính là tấm bản đồ chi tiết, giúp các vị khách dễ dàng định hướng và không bỏ sót bất kỳ điểm đến nào. Nhờ có sitemap, công cụ tìm kiếm có thể thu thập dữ liệu của tất cả các trang quan trọng trên website, kể cả những trang ẩn sâu bên trong, giúp website của bạn được lập chỉ mục đầy đủ và nhanh chóng hơn.

Cải Thiện Khả Năng Hiển Thị Của Website Trên Kết Quả Tìm Kiếm

Khi công cụ tìm kiếm có thể thu thập dữ liệu và lập chỉ mục website của bạn một cách hiệu quả, khả năng hiển thị của website trên trang kết quả tìm kiếm (SERP) cũng được cải thiện đáng kể. Điều này có nghĩa là website của bạn sẽ có cơ hội tiếp cận với nhiều khách hàng tiềm năng hơn, từ đó gia tăng lượng truy cập tự nhiên và nâng cao hiệu quả kinh doanh trực tuyến.

Đảm Bảo Rằng Tất Cả Các Trang Quan Trọng Đều Được Index

Một website thường chứa rất nhiều trang khác nhau, và không phải trang nào cũng được liên kết trực tiếp với nhau. Điều này có thể khiến công cụ tìm kiếm bỏ sót một số trang quan trọng khi thu thập dữ liệu. Tuy nhiên, với sitemap, bạn có thể đảm bảo rằng tất cả các trang quan trọng trên website của mình đều được liệt kê và gửi đến công cụ tìm kiếm, từ đó tối ưu hóa khả năng hiển thị và tiếp cận khách hàng tiềm năng.

Các Loại Sitemap Phổ Biến

Tùy thuộc vào nhu cầu và đặc thù của website, bạn có thể lựa chọn loại sitemap phù hợp nhất:

Sitemap XML (Định Dạng Chuẩn)

Sitemap XML là định dạng phổ biến và được khuyến nghị sử dụng bởi các công cụ tìm kiếm như Google. Tệp tin sitemap XML sử dụng ngôn ngữ XML để liệt kê các URL của website theo cấu trúc nhất định, giúp công cụ tìm kiếm dễ dàng đọc và hiểu được thông tin.

Ví dụ về Sitemap XML:

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
  <url>
    <loc>https://www.example.com/trang-chu.html</loc>
    <lastmod>2023-10-26T10:00:00+07:00</lastmod>
    <changefreq>daily</changefreq>
    <priority>1.0</priority>
  </url>
  <url>
    <loc>https://www.example.com/gioi-thieu.html</loc>
    <lastmod>2023-10-25T15:30:00+07:00</lastmod>
    <changefreq>weekly</changefreq>
    <priority>0.8</priority>
  </url>
</urlset>

Giải thích:

  • <urlset>: thẻ bao bọc toàn bộ sitemap
  • <url>: thẻ chứa thông tin của mỗi URL
  • <loc>: URL của trang
  • <lastmod>: ngày cập nhật cuối cùng của trang
  • <changefreq>: tần suất cập nhật nội dung của trang
  • <priority>: mức độ quan trọng của trang (từ 0.0 đến 1.0)

Sitemap HTML (Dành Cho Người Dùng)

Khác với sitemap XML dành cho công cụ tìm kiếm, sitemap HTML được thiết kế để người dùng dễ dàng điều hướng và tìm kiếm thông tin trên website. Sitemap HTML hiển thị dưới dạng một trang web với danh sách các liên kết được sắp xếp theo thứ tự logic, giúp người dùng dễ dàng tìm thấy nội dung mong muốn.

Ví dụ về Sitemap HTML:

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
  <title>Sitemap - Website của bạn</title>
</head>
<body>
  <h1>Sitemap</h1>
  <ul>
    <li><a href="/">Trang chủ</a></li>
    <li><a href="/gioi-thieu/">Giới thiệu</a></li>
    <li><a href="/san-pham/">Sản phẩm</a>
      <ul>
        <li><a href="/san-pham/dien-thoai/">Điện thoại</a></li>
        <li><a href="/san-pham/may-tinh/">Máy tính</a></li>
      </ul>
    </li>
    <li><a href="/tin-tuc/">Tin tức</a></li>
    <li><a href="/lien-he/">Liên hệ</a></li>
  </ul>
</body>
</html>

Sitemap Video, Image (Cho Nội Dung Đa Phương Tiện)

Nếu website của bạn chứa nhiều nội dung đa phương tiện như video, hình ảnh, bạn nên sử dụng sitemap video và sitemap image để giúp công cụ tìm kiếm lập chỉ mục các nội dung này hiệu quả hơn.

Ví dụ về Sitemap Image:

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9"
        xmlns:image="http://www.google.com/schemas/sitemap-image/1.1">
  <url>
    <loc>https://example.com/san-pham.html</loc>
    <image:image>
      <image:loc>https://example.com/images/san-pham.jpg</image:loc>
      <image:caption>Sản phẩm mới nhất</image:caption>
    </image:image>
  </url>
</urlset>

Cách Tạo Sitemap Cho Website Của Bạn

Tạo sitemap là một quy trình đơn giản và có thể thực hiện dễ dàng với nhiều cách khác nhau:

Tạo Sitemap Thủ Công (Cho Website Nhỏ)

Nếu website của bạn chỉ có một số lượng nhỏ các trang, bạn có thể tự tạo sitemap XML thủ công bằng cách sử dụng bất kỳ trình soạn thảo văn bản nào như Notepad (Windows) hoặc TextEdit (Mac).

Các bước thực hiện:

  • Tạo một tệp tin mới với tên “sitemap.xml”.
  • Sao chép và dán đoạn mã XML cơ bản của sitemap vào tệp tin (xem ví dụ ở phần Sitemap XML (Định Dạng Chuẩn)).
  • Thay thế các thông tin trong thẻ <loc><lastmod><changefreq><priority> bằng thông tin của website bạn.
  • Lưu tệp tin và tải lên thư mục gốc của website.

Lưu ý: Cách làm này chỉ phù hợp với website có ít trang. Nếu website của bạn có nhiều trang, bạn nên sử dụng các công cụ hoặc plugin tự động để tạo sitemap cho nhanh chóng và chính xác.

Sử dụng Công Cụ, Plugin Tự Động (WordPress, Joomla,…)

Hầu hết các nền tảng website phổ biến như WordPress, Joomla,… đều có sẵn các plugin hoặc công cụ hỗ trợ tạo sitemap tự động. Bạn chỉ cần cài đặt và kích hoạt plugin, sau đó cấu hình một số thông tin cơ bản là đã có thể tạo được sitemap cho website của mình.

Ví dụ:

  • WordPress: Yoast SEO, Rank Math SEO, Google XML Sitemaps,…
  • Joomla: JSitemap, OSMap,…

Kiểm Tra Và Xác Thực Sitemap

Sau khi tạo sitemap, bạn nên kiểm tra lại xem sitemap đã được tạo đúng định dạng và chứa đầy đủ thông tin hay chưa. Bạn có thể sử dụng các công cụ kiểm tra sitemap trực tuyến hoặc thông qua Google Search Console (xem phần Các Công Cụ Hữu Ích Để Tạo Và Kiểm Tra Sitemap).

Các Công Cụ Hữu Ích Để Tạo Và Kiểm Tra Sitemap

Google Search Console

Google Search Console là một công cụ miễn phí của Google cung cấp cho bạn nhiều tính năng hữu ích để quản lý và tối ưu hóa website trên Google Search, bao gồm cả việc gửi và kiểm tra sitemap.

Các bước gửi sitemap lên Google Search Console:

  • Truy cập vào Google Search Console và đăng nhập bằng tài khoản Google của bạn.
  • Chọn website mà bạn muốn gửi sitemap.
  • Chọn mục “Sitemaps” trong menu bên trái.
  • Nhập đường dẫn đến tệp tin sitemap.xml của bạn vào ô “Add a new sitemap“.
  • Nhấn nút “Submit“.

Các Plugin SEO Phổ Biến

Như đã đề cập ở phần trước, các plugin SEO phổ biến như Yoast SEO, Rank Math SEO,… cũng cung cấp tính năng tạo và kiểm tra sitemap tự động.

Cách Gửi Sitemap Đến Công Cụ Tìm Kiếm

Sau khi tạo sitemap, bạn cần gửi sitemap đến các công cụ tìm kiếm để chúng biết đến sự tồn tại của sitemap và bắt đầu thu thập dữ liệu website của bạn hiệu quả hơn.

  • Gửi Sitemap Đến Google Search Console
  • Google Search Console là nơi bạn có thể gửi sitemap trực tiếp đến Google.
  • Gửi Sitemap Đến Các Công Cụ Tìm Kiếm Khác (Bing, Yandex,…)

Ngoài Google, bạn cũng có thể gửi sitemap đến các công cụ tìm kiếm khác như Bing, Yandex,… Thông thường, các công cụ tìm kiếm này cũng có cách thức gửi sitemap tương tự như Google Search Console.

Những Điều Cần Lưu Ý Khi Sử Dụng Sitemap

  • Không Nên Lạm Dụng Sitemap: Sitemap chỉ là một công cụ hỗ trợ công cụ tìm kiếm hiểu rõ hơn về website của bạn, không phải là yếu tố quyết định thứ hạng website trên trang kết quả tìm kiếm.
  • Cập Nhật Sitemap Thường Xuyên: Bạn nên cập nhật sitemap thường xuyên, đặc biệt là khi bạn thêm nội dung mới, xóa trang cũ hoặc thay đổi cấu trúc website. Việc cập nhật sitemap thường xuyên sẽ giúp công cụ tìm kiếm nhanh chóng nắm bắt được những thay đổi trên website của bạn và cập nhật chỉ mục cho website một cách kịp thời.
  • Tránh Các Lỗi Phổ Biến Khi Tạo Sitemap
    • Định dạng sitemap không đúng: Hãy chắc chắn rằng tệp tin sitemap của bạn được tạo đúng định dạng và không chứa bất kỳ lỗi cú pháp nào. Bạn có thể sử dụng các công cụ kiểm tra sitemap trực tuyến để kiểm tra lại định dạng của tệp tin.
    • Sitemap chứa URL không tồn tại: Hãy đảm bảo rằng tất cả các URL được liệt kê trong sitemap đều tồn tại và có thể truy cập được.
    • Sitemap quá lớn: Nếu website của bạn có quá nhiều trang, bạn nên chia sitemap thành nhiều tệp tin nhỏ hơn để công cụ tìm kiếm dễ dàng xử lý hơn.

Các Lỗi Thường Gặp Khi Sử Dụng Sitemap Và Cách Khắc Phục

Lỗi Nguyên nhân Cách khắc phục
Sitemap không được tìm thấy – Đường dẫn đến sitemap trong tệp tin robots.txt không chính xác. <br> – Sitemap chưa được tải lên hosting. – Kiểm tra lại đường dẫn đến sitemap trong tệp tin robots.txt. <br> – Tải sitemap lên thư mục gốc của website.
Sitemap không hợp lệ – Sitemap chứa lỗi cú pháp. <br> – Sitemap không đúng định dạng. – Sử dụng công cụ kiểm tra sitemap để tìm và sửa lỗi.
Sitemap chứa URL bị chặn bởi robots.txt – Tệp tin robots.txt đang chặn công cụ tìm kiếm truy cập vào một số URL trong sitemap. – Loại bỏ hoặc chỉnh sửa lệnh chặn trong tệp tin robots.txt.

Sitemap là một công cụ đơn giản nhưng vô cùng hữu ích trong việc tối ưu hóa website của bạn cho công cụ tìm kiếm. Bằng cách tạo và gửi sitemap đến các công cụ tìm kiếm, bạn có thể giúp website của mình được lập chỉ mục nhanh chóng và hiệu quả hơn, từ đó nâng cao khả năng hiển thị trên trang kết quả tìm kiếm và thu hút nhiều khách hàng tiềm năng hơn. 

Bài viết được tinymedia.vn sưu tầm & biên soạn