Chính sách kiểm duyệt nội dung và AI là nền tảng để xây dựng một không gian mạng an toàn, tuân thủ pháp luật Việt Nam. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các quy định, trách nhiệm và quy trình xử lý vi phạm, đặc biệt với nội dung do AI tạo ra, giúp bạn vận hành nền tảng số của mình một cách chuyên nghiệp và bền vững.

Nền Tảng Pháp Lý Của Chính Sách Kiểm Duyệt Nội Dung Tại Việt Nam

Cơ sở pháp lý cho chính sách kiểm duyệt nội dung là hệ thống các văn bản luật của Việt Nam, bao gồm Luật An ninh mạng, Nghị định 72/2013/NĐ-CP và các quy định liên quan, nhằm đảm bảo một môi trường internet an toàn, lành mạnh và thượng tôn pháp luật. Việc xây dựng chính sách phải dựa trên nền tảng vững chắc này.

Mọi hoạt động trên không gian mạng, từ việc đăng tải một bình luận đến quản trị một website lớn, đều chịu sự điều chỉnh của pháp luật. Hiểu rõ các quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý mà còn là trách nhiệm xã hội, góp phần bảo vệ người dùng và an ninh quốc gia. Chính sách kiểm duyệt nội dung và AI của Tinymedia được xây dựng để tuân thủ tuyệt đối các yêu cầu này, tạo ra một khuôn khổ hoạt động minh bạch và có trách nhiệm.

7 Văn bản Pháp luật Trọng yếu Điều chỉnh Nội dung trên Mạng

Đây là những cơ sở pháp lý quan trọng nhất mà bất kỳ quản trị viên website hay nhà sáng tạo nội dung nào cũng cần nắm vững để đảm bảo hoạt động của mình không vi phạm pháp luật.

• ✔ Luật An ninh mạng số 24/2018/QH14: Là xương sống của việc quản lý thông tin trên mạng, quy định rõ 6 nhóm hành vi bị cấm, bao gồm tuyên truyền chống phá nhà nước, xúc phạm danh dự, và lan truyền thông tin sai sự thật.
• ✔ Nghị định số 72/2013/NĐ-CP: Quy định chi tiết về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng. Đây là văn bản nền tảng xác định các loại thông tin bị cấm trao đổi, lưu trữ và chia sẻ.
• ✔ Nghị định số 15/2020/NĐ-CP: Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử. Mức phạt cho hành vi lan truyền tin giả có thể lên tới hàng chục triệu đồng.
• ✔ Luật Sở hữu trí tuệ: Bảo vệ quyền tác giả đối với các tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học. Việc sao chép, phân phối nội dung không có sự cho phép của tác giả là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng.
• ✔ Bộ luật Dân sự số 91/2015/QH13: Bảo vệ quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình, cũng như quyền về hình ảnh và danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân.
• ✔ Luật Công nghệ thông tin số 67/2006/QH11: Đặt ra các nguyên tắc chung cho hoạt động ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin, bao gồm trách nhiệm của các bên trong việc cung cấp và sử dụng thông tin số.
• ✔ Nghị định số 53/2022/NĐ-CP: Quy định chi tiết một số điều của Luật An ninh mạng, làm rõ hơn các biện pháp bảo vệ an ninh mạng và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Phân Loại Chi Tiết Các Nội Dung Bị Cấm Đăng Tải

Các loại nội dung bị cấm bao gồm thông tin chống phá nhà nước, xuyên tạc lịch sử, kích động bạo lực, xúc phạm danh dự người khác, nội dung đồi trụy, thông tin sai sự thật và vi phạm bản quyền. Việc nắm rõ danh sách này là bước đầu tiên để xây dựng một cộng đồng trực tuyến lành mạnh.

Để quá trình kiểm duyệt nội dung hiệu quả, việc phân loại các vi phạm một cách rõ ràng là yếu tố then chốt. Dưới đây là phân tích chi tiết các nhóm nội dung bị cấm tuyệt đối dựa trên Điều 8 Luật An ninh mạng và Điều 5 Nghị định 72/2013/NĐ-CP, kèm theo các ví dụ cụ thể để nhận biết.

Nhóm 1: Xâm phạm An ninh Quốc gia và Trật tự xã hội

Đây là nhóm vi phạm nghiêm trọng nhất, có thể gây ảnh hưởng sâu rộng đến sự ổn định của xã hội và an ninh quốc gia. Các hành vi này thường bị xử lý hình sự.

• ✔ Tuyên truyền chống phá Nhà nước: Đăng tải các bài viết, video có nội dung phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, xuyên tạc Hiến pháp.
• ✔ Xuyên tạc lịch sử: Phủ nhận các thành tựu cách mạng, bóp méo sự thật về các cuộc kháng chiến của dân tộc.
• ✔ Phá hoại đoàn kết dân tộc: Lan truyền thông tin gây chia rẽ giữa các vùng miền, dân tộc, tôn giáo.
• ✔ Kích động bạo lực, gây rối: Kêu gọi tụ tập đông người biểu tình trái phép, chống đối người thi hành công vụ.
• ✔ Tiết lộ bí mật nhà nước: Làm lộ các tài liệu, thông tin thuộc danh mục bí mật quốc gia về quân sự, kinh tế, đối ngoại.

Nhóm 2: Xúc phạm, Vu khống và Gây hại cho Cá nhân, Tổ chức

Các nội dung này trực tiếp xâm phạm đến quyền lợi hợp pháp, danh dự và nhân phẩm của người khác, gây thiệt hại về tinh thần và vật chất.

• ✔ Thông tin sai sự thật (Tin giả): Bịa đặt thông tin về dịch bệnh, thiên tai gây hoang mang dư luận; tung tin đồn thất thiệt về một doanh nghiệp gây thiệt hại kinh tế.
• ✔ Xúc phạm danh dự, nhân phẩm: Sử dụng ngôn từ thô tục, miệt thị, lăng mạ người khác trên mạng xã hội.
• ✔ Đe dọa, quấy rối (Cyberbullying): Gửi tin nhắn đe dọa, lập các hội nhóm công kích, bắt nạt một cá nhân trên mạng.
• ✔ Xâm phạm đời tư: Tự ý đăng tải hình ảnh, số điện thoại, địa chỉ, hoặc các thông tin cá nhân nhạy cảm của người khác mà không có sự cho phép.

Nhóm 3: Nội dung Đồi trụy, Bạo lực, Phá hoại Thuần phong mỹ tục

Đây là các nội dung độc hại, ảnh hưởng tiêu cực đến văn hóa, đạo đức xã hội, đặc biệt là đối với giới trẻ.

• ✔ Nội dung khiêu dâm, đồi trụy: Đăng tải hình ảnh, video, truyện có nội dung khiêu dâm, cổ xúy mại dâm, loạn luân.
• ✔ Nội dung bạo lực, kinh dị: Chia sẻ các video ghi lại cảnh tai nạn, đánh đập, giết chóc một cách chi tiết, không che mờ.
• ✔ Cổ xúy tệ nạn xã hội: Hướng dẫn cách sử dụng ma túy, cách tự tử, hoặc các hành vi tự gây thương tích.
• ✔ Mê tín dị đoan: Tuyên truyền các hoạt động cúng bái, bói toán vô căn cứ nhằm mục đích lừa đảo, trục lợi.

Nhóm 4: Các Vi phạm Pháp luật Khác

Nhóm này bao gồm các hành vi vi phạm khác liên quan đến thương mại, sở hữu trí tuệ và an toàn hệ thống mạng.

• ✔ Spam và Lừa đảo: Gửi hàng loạt tin nhắn quảng cáo không mong muốn, tạo các trang web giả mạo ngân hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
• ✔ Vi phạm quyền sở hữu trí tuệ: Phát trực tiếp (livestream) phim đang chiếu rạp, đăng tải sách, nhạc, phần mềm có bản quyền mà không được phép.
• ✔ Quảng cáo hàng hóa, dịch vụ cấm: Quảng cáo vũ khí, thuốc lá, rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên.
• ✔ Tấn công mạng: Phát tán virus, mã độc, thực hiện tấn công từ chối dịch vụ (DDoS) vào các hệ thống website khác.

Quy Định Đặc Thù Đối Với Nội Dung Do AI Tạo Ra (AIGC)

Chính sách cho nội dung do AI tạo ra (AI-Generated Content – AIGC) yêu cầu người dùng phải chịu trách nhiệm tuyệt đối về tính hợp pháp của nội dung, phải kiểm chứng thông tin trước khi đăng và phải ghi nhãn rõ ràng để đảm bảo tính minh bạch. Việc lạm dụng AIGC cho mục đích xấu bị nghiêm cấm.

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo tạo sinh đã mở ra một kỷ nguyên mới cho việc sáng tạo nội dung. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra những thách thức lớn về quản lý và kiểm duyệt. Để đảm bảo AIGC được sử dụng một cách có trách nhiệm, chúng tôi áp dụng các quy định chặt chẽ sau.

Trách nhiệm của Người dùng khi sử dụng AIGC

Khi bạn đăng tải một nội dung do AI tạo ra, bạn được xem là tác giả và phải chịu trách nhiệm cuối cùng về nó. Dưới đây là bảng phân tích chi tiết về trách nhiệm này.

Trách nhiệm	Diễn giải chi tiết	Ví dụ cụ thể
Chịu trách nhiệm tuyệt đối	Người dùng phải chịu mọi trách nhiệm pháp lý về tính chính xác, hợp pháp của AIGC, như thể chính họ tự viết hoặc tự tạo ra.	Nếu AI tạo ra một bài viết chứa thông tin sai sự thật gây hại cho người khác, người đăng tải bài viết đó sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Rà soát và kiểm chứng	Bắt buộc phải kiểm tra lại các dữ kiện, số liệu, tên riêng và các thông tin nhạy cảm do AI cung cấp trước khi xuất bản.	AI có thể tạo ra một bài báo về y học với số liệu thống kê sai lệch. Người dùng phải đối chiếu với các nguồn uy tín trước khi đăng.
Tuân thủ nội dung cấm	Mọi AIGC đều phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về nội dung bị cấm đã được nêu ở phần trước của chính sách này.	Nghiêm cấm dùng AI để tạo ra các hình ảnh, video có nội dung bạo lực, khiêu dâm hoặc các văn bản có nội dung chống phá nhà nước.

Yêu cầu về Minh bạch và Ghi nhãn AIGC

Để tránh gây hiểu lầm và đảm bảo người dùng nhận biết được nội dung nào có sự can thiệp của AI, việc ghi nhãn là bắt buộc.

• ✔ Ghi nhãn bắt buộc: Mọi nội dung (văn bản, hình ảnh, video) được tạo ra hoặc có sự hỗ trợ đáng kể từ AI phải được chú thích rõ ràng bằng các cụm từ như: Nội dung được tạo bởi AI, AI-Generated, Hoặc Hỗ trợ bởi AI.
• ✔ Chống mạo danh và lừa đảo: Cấm tuyệt đối việc sử dụng công nghệ AI, đặc biệt là deepfake, để tạo ra hình ảnh, video hoặc giọng nói nhằm mạo danh người khác để lừa đảo, vu khống hoặc lan truyền thông tin sai lệch.
• ✔ Minh bạch trong tương tác: Các hệ thống trả lời tự động, chatbot hoặc các trợ lý ảo phải thông báo cho người dùng biết rằng họ đang tương tác với một chương trình máy tính, không phải người thật.

Quy Trình Kiểm Duyệt và Xử Lý Vi Phạm 5 Cấp Độ

Quy trình xử lý vi phạm được thực hiện theo 5 cấp độ rõ ràng: Cảnh cáo, Gỡ bỏ nội dung, Đình chỉ tạm thời, Đình chỉ vĩnh viễn và Chuyển giao cho cơ quan chức năng. Việc áp dụng biện pháp nào phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và tần suất tái phạm của người dùng.

Để đảm bảo tính công bằng và minh bạch, chúng tôi áp dụng một hệ thống kiểm duyệt đa tầng kết hợp giữa công nghệ và con người. Quy trình này được thiết kế để phát hiện sớm, xử lý nhanh và ngăn chặn hiệu quả các nội dung vi phạm.

Hệ thống kiểm duyệt đa tầng hoạt động như thế nào?

1. Tầng 1 – Kiểm duyệt Tự động (AI-Powered Moderation): Ngay khi nội dung được đăng tải, hệ thống AI và bộ lọc từ khóa của chúng tôi sẽ quét tự động. Nó có khả năng phát hiện các vi phạm rõ ràng như từ ngữ cấm, hình ảnh bạo lực, đường link độc hại trong thời gian thực và tự động ẩn hoặc gắn cờ chúng.
2. Tầng 2 – Kiểm duyệt Thủ công (Human Review): Đội ngũ kiểm duyệt viên (moderators) của chúng tôi sẽ xem xét các trường hợp phức tạp hơn, các nội dung bị hệ thống AI gắn cờ hoặc các báo cáo từ người dùng. Con người có khả năng hiểu ngữ cảnh tốt hơn, giúp đưa ra quyết định chính xác hơn.
3. Tầng 3 – Phản hồi từ Cộng đồng (Community Reporting): Chúng tôi trao quyền cho cộng đồng. Mỗi người dùng đều có thể sử dụng công cụ báo cáo để thông báo cho chúng tôi về các nội dung hoặc hành vi vi phạm. Đây là một nguồn thông tin quan trọng giúp chúng tôi giữ gìn sự trong sạch của nền tảng.

Chi tiết 5 cấp độ xử lý vi phạm

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi, chúng tôi sẽ áp dụng các biện pháp xử lý theo thang cấp độ tăng dần như sau:

• ✔ Mức 1 – Cảnh cáo và Yêu cầu Chỉnh sửa: Áp dụng cho các vi phạm nhẹ, lần đầu. Người dùng sẽ nhận được thông báo qua email hoặc tin nhắn, giải thích lỗi vi phạm và được yêu cầu tự gỡ bỏ hoặc chỉnh sửa nội dung trong vòng 24 giờ.
• ✔ Mức 2 – Gỡ bỏ Nội dung Trực tiếp: Nếu người dùng không thực hiện yêu cầu ở Mức 1 hoặc đối với các vi phạm rõ ràng hơn (spam, vi phạm bản quyền nhẹ), chúng tôi sẽ trực tiếp xóa hoặc ẩn nội dung đó khỏi nền tảng và thông báo cho người dùng.
• ✔ Mức 3 – Đình chỉ Tạm thời Tài khoản: Đối với các hành vi tái phạm nhiều lần hoặc vi phạm ở mức độ trung bình (xúc phạm cá nhân, đăng tin sai sự thật chưa gây hậu quả lớn), tài khoản của người dùng có thể bị khóa tạm thời trong 7 ngày, 30 ngày hoặc lâu hơn.
• ✔ Mức 4 – Đình chỉ Vĩnh viễn Tài khoản: Áp dụng cho các vi phạm đặc biệt nghiêm trọng (tuyên truyền chống phá nhà nước, đăng nội dung đồi trụy, lừa đảo) hoặc người dùng đã bị đình chỉ tạm thời nhưng vẫn cố tình tái phạm. Tài khoản sẽ bị khóa vĩnh viễn.
• ✔ Mức 5 – Chuyển giao hồ sơ cho Cơ quan chức năng: Trong các trường hợp vi phạm có dấu hiệu hình sự hoặc gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội, chúng tôi sẽ thu thập toàn bộ bằng chứng, thông tin về người dùng vi phạm và chuyển giao cho các cơ quan có thẩm quyền như Bộ Công an (Cục An ninh mạng), Bộ Thông tin và Truyền thông để xử lý theo pháp luật.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) về Kiểm Duyệt Nội Dung và AI

Phần này giải đáp các thắc mắc phổ biến nhất của người dùng liên quan đến quy trình kiểm duyệt, quyền lợi và trách nhiệm khi sử dụng nội dung do AI tạo ra trên các nền tảng số.